Trong văn hóa phương Đông, Tinh Khí Thần là các dạng năng lượng nuôi dưỡng cơ thể chúng ta. Tinh, khí có 2 nguồn gốc là tiên thiên – do tinh cha huyết mẹ để lại cho chúng ta (sức khỏe sơ sinh) và nguồn gốc hậu thiên – do ăn uông tập luyện tạo thành. Tiên thiên chúng ta không thể thay đổi được mà chỉ có thể cải thiện nguồn hậu thiên. Ăn gì để có tinh là câu hỏi chúng ta cần giải đáp vì không phải thực phẩm nào cũng tạo ra tinh cho chúng ta.
Theo những hiểu biết và trải nghiệm của mình thì nhóm thực phẩm tạo ra tinh tốt nhất cho con người là ngũ cốc. Lý do vì sao như vậy thì mình đã giải thích rất kỹ trong lớp Dinh Dưỡng Tổng Thể theo dòng chảy của năng lượng và sự chuyển hóa của năng lượng. Còn trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu theo một khía cạnh khác, đó là tiếng Hán.
Tiếng Hán thuộc nhóm chữ tượng hình, là một trong những nền tảng của văn hóa Phương Đông, là những kinh nghiệm sống ông cha ta đúc rút lại qua ngàn đời và gửi gắm lại trong đó.
1. Tinh.
Tinh trong tiếng Hán là 精, gồm 2 phần: 米 và 青. Trong đó, 米 nghĩa là gạo (một số tài liệu dịch theo nghĩa rộng là ngũ cốc), còn 青 nghĩa là xanh lục – đại diện cho mùa xuân với cây cối tràn đầy sức sống (theo phương Đông: màu xanh lục, mùa xuân, cây cối đều có chung tính chất Mộc). Như vậy Tinh (精) bao hàm nghĩa là nguyên liệu khởi đầu nên sự sống và gắn liền với hình ảnh hạt gạo (ngũ cốc) – nguyên liệu bổ sung cho tinh hậu thiên.
2. Khí.
Trong tiếng Hán, khí là 氣, gồm 2 phần: bên dưới là 米 nghĩa là gạo và bên trên là 气 nghĩa là hơi nước. Như vậy, Khí (氣) có ý nghĩa tượng hình là “hơi bốc lên từ gạo đang nấu”. Đây có lẽ là hình ảnh dễ hiểu cho câu “Tinh sinh khí”.
Vậy là cả Tinh và Khí đều gắn với hình ảnh của hạt gạo. Phải chăng người xưa muốn nhắc chúng ta về nguồn thực phẩm có thể cung cấp tinh, khí cho con người? Chắc hẳn rồi, vì không phải ngẫu nhiên phương Đông chúng ta có nền văn minh lúa nước trải dài hàng ngàn năm. Và thật vui khi góc nhìn của mình về dinh dưỡng có chung kết quả như vậy. Có thể đúc kết lại đơn giản là: Ngũ cốc sinh Tinh, Tinh sinh Khí, Khí sinh Thần.
Ngày nay, chúng ta du nhập rất nhiều trường phái khác về dinh dưỡng như low-carb, raw vegan… Những chế độ dinh dưỡng như vậy cũng có nhiều giá trị trong những hoàn cảnh nhất định. Nhưng nếu các bạn định áp dụng những chế độ đó lâu dài thì mình khuyên các bạn nên thực sự cân nhắc.